Wat voetbalstadions ons leren over het managen van mensenmassa’s

dinsdag 30 september 2025

Het veilig en soepel laten doorstromen van mensenmassa’s naar verschillende locaties is een kunst op zich. Daarvoor zijn doordachte processen nodig, en vaak ook een flinke dosis technologie. Voetbalstadions over de hele wereld verwelkomen wekelijks duizenden voetbalfans. Als het gaat om praktijkvoorbeelden voor het beheersen van de toegang van menigten, kunnen we dan ook veel leren van deze locaties.

De wereldvoetbalbond FIFA stelt in zijn Stadionrichtlijnen dat "alle stadions uitgerust moeten zijn met een zogeheten Venue Operations Centre (VOC). Van hieruit kunnen de veiligheids- en beveiligingsoperaties in het stadion worden bewaakt en gecontroleerd." Laten we eens kijken hoe moderne voetbalstadions aan deze vereisten voldoen.

Toegangsprotocollen in en rondom het stadion

In en rondom voetbalstadions worden verschillende toegangsprotocollen gehanteerd, te beginnen bij de aanschaf van tickets. De verschuiving van papieren naar digitale ticketsystemen heeft het toegangsproces gestroomlijnd. Ook kunnen bezoekers nu tijdgebonden tickets ontvangen op hun smartphones. Dit helpt het personeel de toestroom van mensen naar de kernfaciliteiten te controleren. En een mooie bijvangst: deze papierloze aanpak verhoogt de veiligheid door zwarthandel in tickets te verminderen.

Ondertussen worden ook AI-gebaseerde technologieën onderzocht en getest om het toegangsproces van stadions te verbeteren. Het Brøndby Stadion in Denemarken en het El Sadar Stadion in Spanje, bijvoorbeeld, gebruiken gezichtsherkenning voor contactloze toegang tot stadionfaciliteiten. Deze biometrische systemen voorkomen dat ongeautoriseerde personen toegang krijgen. Bijvoorbeeld mensen met een stadionverbod of bekenden van de politie.

1. Optimaliseren van wachtrijen en stroombeheer

Toegangsprotocollen in en rondom het stadion

Bezoekers van voetbalstadions krijgen toegangspunten aangewezen. Zo zorgen stadions ervoor dat de toegang ordelijk verloopt. Door het verstrekken van duidelijke bewegwijzering en communicatiekanalen via bijvoorbeeld de tickets, worden bezoekers begeleid en wordt belangrijke informatie over toegangspunten, veiligheidsprocedures en evenementrichtlijnen overgebracht. Heldere communicatie is dan ook cruciaal voor een soepele doorstroom.

Oplossingen voor het beheren van wachtrijen en het beheersen van menigten omvatten ook geautomatiseerde dubbele deuren die strategisch zijn geïnstalleerd rond het stadionterrein. Deze worden vaak afgeschermd met barrières die helpen menigten in kleine secties te verdelen, terwijl ze nog steeds snelle evacuaties mogelijk maken. Dit helpt het personeel opstootjes en verdrukking te voorkomen.

2. Definieren van AI-versterkte beveiligingscontroleprocedures

Optimaliseren van wachtrijen en het beheer van stromen mensen

Beveiligingscontroles in voetbalstadions omvatten tascontroles en fouilleringen om verboden voorwerpen (zoals fakkels en alcoholische dranken) op te sporen en de veiligheid binnen het stadion te waarborgen. Voorbeelden hiervan zijn metaaldetectoren en beveiligingspersoneel dat is getraind in het beheer van mensenmassa’s.

Het is voor stadions belangrijk om bij het verminderen van veiligheidsrisico's een balans te vinden tussen het handhaven van de beveiliging en het minimaliseren van overlast voor bezoekers, zodat supporters snel toegang tot een locatie krijgen. Als de beveiligingscontroles verder ondersteund moeten worden, gaan stadions soms over op integratie van geavanceerde video-analyse-software in bestaande commerciële beveiligingscamerasystemen.

Met AI-gebaseerde technologie kunnen zij continu belangrijke locaties monitoren op verdachte activiteiten. Zo is het met slimme camera’s mogelijk veelvoorkomende bedreigingen te detecteren, zoals menigten die zich op ongebruikelijke plaatsen vormen of de aanwezigheid van verboden voorwerpen. Via deze technologie ontvangen beveiligingsmedewerkers ter plaatse real-time waarschuwingen, waardoor zij passend kunnen reageren en interventietijden kunnen versnellen.

3. Voorbereiden op nood- en evacuatieprocedures

AI-versterkte beveiligingscontroleprocedures

Voetbalstadions hebben noodplannen voor het reageren op noodgevallen, zoals evacuaties, medische incidenten, branden en veiligheidsdreigingen. Het stadionpersoneel en de beveiligingsmedewerkers zijn erop voorbereid deze noodprotocollen te activeren en regelmatig oefeningen uit te voeren. Dit is belangrijk om paraatheid te waarborgen en ervoor te zorgen dat het personeel grote groepen mensen naar een veilige plek kan leiden en ordelijke evacuatieprocedures kan faciliteren.

4. Verfijnen van technologie en innovatie

Real-time bezettingsgegevens

Naast gezichtsherkenning, lidmaatschapsapps en smartphoneticketing zetten veel voetbalstadions cloudgebaseerde beveiligingsbeheersystemen en slimme sensornetwerken in. Zo worden geautomatiseerde reacties gecreëerd door gegevensstromen van toegangscontrolepunten te koppelen aan een cloudbeheerplatform en deze te combineren met menigteninformatie in CCTV (Closed Circuit Television)-systemen.

Internet of Things (IoT)-apparaten, waaronder bewegings-, geluids- en druksensoren worden gebruikt om aangesloten beveiligingstools te activeren, waardoor effectief een vroegtijdig waarschuwingssysteem ontstaat. Beveiligingspersoneel wordt vervolgens in real-time verzocht om te reageren.

Cloudgebaseerde beheersystemen helpen beveiligingsteams efficiënt alle live-informatie te beoordelen die uit meerdere bronnen is verzameld. Dit soort technologische integraties wordt toegepast op verschillende menigten, waardoor het personeel efficiënt gebruik kan maken van beperkte middelen.

Dit geldt niet alleen voor stadions zelf: met deze slimme technologieën worden de risico's van overbevolking in de omliggende gebieden ook verminderd. Bijvoorbeeld gebieden rondom esplanades (ruime, open en vlakke gebieden waar mensen kunnen wandelen en recreëren, vaak gelegen langs het water of een gebouw) en parkeerplaatsen.

5. Klantservice niet vergeten

Technologie en innovatie verfijnen

Om de bezoekerservaring verder te verbeteren, geven stadions vaak voorrang aan contactloze betalingsoplossingen die zijn ontworpen om de doorstroming vansupporters tijdens pauzes te versnellen. Eten en drinken kan tijdens de wedstrijd via smartphones vooraf worden besteld. Zo worden de leveringstijden gespreid en wordt overbevolking tijdens pauzes verminderd.

6. Real-time bezettingsgegevens genereren

Denken aan klantenservice

Wanneer processen zoals we hierboven hebben beschreven worden gecombineerd met videobeheertools, kan het personeel real-time inzicht krijgen in de bezetting om zo de drukte ter plekke beter te kunnen sturen.

7. Innovatie omarmen

Voorbereid op nood- en evacuatieprocedures

Wat we van de stadions kunnen leren, is dat effectief beheer van menigtetoegang topprioriteit moet zijn voor iedereen die betrokken is bij het leveren van veilige en beveiligde toegang tot sportevenementen en culturele evenementen. Dit geldt ook voor gebruikers van grote openbare infrastructuren, zoals luchthavens en treinstations of zelfs winkelcentra.

Hierbij is het van groot belang dat de organisatoren openstaan voor technologische vooruitgang. Alleen dan kan het beveiligingspersoneel worden geholpen de dreigingsdetectie te verbeteren en krijgen bezoekers vlot en soepel toegang tot de locatie. En daar gaat het uiteindelijk om.