Textielarchitectuur: 7 gebouwen die duurzaamheid en innovatie samenbrengen

dinsdag 23 september 2025

Textielarchitectuur geeft een frisse impuls aan het architectonische landschap. Door de combinatie van modern textiel, nieuwe technologieën en BIM-software ontstaan nieuwe ontwerpmogelijkheden. Deze sluiten aan bij zowel tijdelijke als permanente projecten en doorbreken de klassieke scheiding tussen binnen en buiten.

Textiele gebouwen zijn een buitengewone vorm van duurzaamheid in de moderne architectuur. Dit innovatieve gebouwtype wordt gekenmerkt door het gebruik van geavanceerde textiele materialen, die talloze voordelen bieden vanuit zowel ecologisch als economisch oogpunt.

Zo zijn de gebruikte stoffen vaak gemaakt van gerecyclede vezels of natuurlijke materialen, waardoor de milieu-impact die gepaard gaat met de productie van traditionele bouwcomponenten wordt verminderd.

Een ander belangrijk aspect van textielconstructies is het vermogen tot het bevorderen van de circulaire economie. Dankzij de flexibiliteit en het aanpassingsvermogen van textielconstructies kunnen deze gemakkelijk worden ontmanteld, hergebruikt in een nieuwe context of gerecycled in andere materialen. Dit minimaliseert verspilling van grondstoffen en verhoogt de materiaalefficiëntie, waardoor een duurzame levenscyclus voor textielconstructies wordt bevorderd.

Dit zijn de zeven meest iconische textielconstructies ter wereld:

1. Texoversum, door allmannwappner en Menges Scheffler Architekten (Reutlingen, Duitsland)

Het Texoversum, een opleidingscentrum aan de universiteit van Reutlingen in Duitsland, is een innovatief voorbeeld van het gebruik van textielmaterialen in de architectuur. De modulaire gevel bestaat uit in elkaar gevlochten driehoekige elementen van koolstofvezel en glasdraad, die verschillende gradaties van zicht en verlichting mogelijk maken en als zonwering en borstwering fungeren.

Dit experiment, dat wordt beschouwd als een hybride laboratorium voor de toekomst, zou verdere ontwikkelingen in de architectuur kunnen stimuleren door textielmaterialen op een meer wijdverspreide en innovatieve manier te integreren.

2. Design District Canteen, door SelgasCano (Londen, Engeland)

Texoversum, door allmannwappner en Menges Scheffler Architekten (Reutlingen, Duitsland)

De Design District Canteen van SelgasCano is een overdekte markt in het Design District van Londen. De markt heeft een lichtgewicht metalen structuur, bedekt met een transparant ETFE-membraan en polycarbonaat panelen. Dankzij de nachtverlichting lijkt het een grote lamp in het hart van het schiereiland Greenwich. Dit zorgt voor een uitnodigende en levendige sfeer voor bezoekers.

Het ETFE-membraan maakt ook regelbare ventilatie mogelijk en creëert een authentieke buitenmarktervaring, terwijl de polycarbonaatpanelen zorgen voor veiligheid op het terrein.

3. Koning Fahad Nationale Bibliotheek Riyad, door Gerber Architekten (Saoedi-Arabië)

Koning Fahad Nationale Bibliotheek Riyad, door Gerber Architekten (Saoedi-Arabië)

De Nationale Bibliotheek van Riyad in Saoedi-Arabië, hernoemd ter ere van koning Fahad, is een belangrijk cultureel gebouw in de Saoedische hoofdstad. Dit gebouw wordt gekenmerkt door een nieuwe stedelijke esthetiek, dankzij de kubusvormige textielhuid. De architecten van de Gerber-studio integreerden het bestaande gebouw uit 1980 met een nieuwe gevel die doet denken aan de traditionele Arabische mashrabiya, die bescherming biedt tegen de zon met een lage energie-impact. De bibliotheek werd geselecteerd als finalist voor de Aga Khan Award voor Architectuur en is een voorbeeld van innovatief ontwerp dat de lokale cultuur en tradities respecteert.

4. Soundforms, door Flanagan Lawrence (Londen, Engeland)

Soundforms, door Flanagan Lawrence (Londen, Engeland)

Deze concertzaal is gebouwd in 2012 en zou zowel permanent als tijdelijk kunnen zijn. Soundforms is namelijk gebouwd om verplaatsbaar te zijn, met lichtgewicht materialen en opblaasbare constructies. De gebeeldhouwde organische vorm blijft constant en biedt een uitzonderlijke akoestische projectie, dankzij intensief onderzoek naar materialen en akoestiek. Het buitenste membraan bestaat uit een witte polyesterstof met PVC-coating, gekenmerkt door duurzaamheid, robuustheid en zelfreinigend vermogen.

5. Zénith de Strasbourg, door Massimiliano en Doriana Fuksas (Frankrijk)

Zénith de Strasbourg, door Massimiliano en Doriana Fuksas (Frankrijk)

De Zénith de Strasbourg is een enorme evenementenruimte net buiten de stad Straatsburg. Deze ruimte doet denken aan een geometrische lamp en is gemaakt van het flexibele Atex 5000 TRL-weefsel dat het feloranje membraan tijdens concerten van binnenuit oplicht.

6. Stadion Kaapstad, door GMP Architects, Louis Karol & Associates en Point Architects (Zuid-Afrika)

Stadion Kaapstad, door GMP Architects, Louis Karol & Associates en Point Architects (Zuid-Afrika)

Het Stadion van Kaapstad, dat voor de FIFA World Cup in 2010 naast de Atlantische Oceaan is gebouwd, wordt gekenmerkt door zijn flexibele structuur die zich aanpast aan de omgeving. De rasterstructuur is omhuld met een doorschijnend membraan van valaweefsel. Een met zilver bekleed gaas van PTFE-glas staat garant voor ademend vermogen en semitransparantie.

7. Arena Da Amazônia, door Schlaich Bergermann Partner (Manaus, Brazilië)

Arena Da Amazônia, door Schlaich Bergermann Partner (Manaus, Brazilië)

In samenwerking met Stadia en Schlaich Bergermann und Partner, is een stadion ontwikkeld op een verhoogd podium. Dit podium biedt plaats aan verschillende functies, waarbij de niveaus worden gescheiden door een ring met tribunes en kantoren. De dakstructuur van stalen buiselementen biedt bescherming tegen het weer en zorgt voor opvang van regenwater. Het doorschijnende glasvezeldak biedt schaduw en natuurlijke verlichting. De Arena da Amazônia is een van de eerste stadions ter wereld met een LEED-certificaat, vanwege de hete en vochtige omgeving van het Amazonegebied.

Bron van inspiratie

Textielconstructies zijn een uitstekend voorbeeld van duurzaamheid, circulaire economie en innovatie in de moderne architectuur. Met gedurfde vormen en het vermogen om zich aan te passen aan verschillende contexten, blijven deze constructies bezoekers over de hele wereld inspireren en fascineren. Ze tonen het buitengewone potentieel van textielmaterialen in de hedendaagse architectuur.