Architecten en ingenieurs zijn soms net mensen en kunnen net als iedereen behoorlijke fouten maken. Met een beetje ‘geluk’ kan het resultaat ervan wel eeuwen blijven bestaan en zelfs wereldberoemd worden. Slecht geplande en uitgevoerde bouwprojecten kunnen natuurlijk ook leiden tot dramatische resultaten, zoals instortingen.
‘A doctor can bury his mistakes, but the architect can only advice his client to plant vines’, zei de legendarische Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright. Wright heeft natuurlijk gelijk. Waar een foutje van iemand met een ander beroep mogelijk niet zo opvalt, kan het kleinste foutje van een architect de hele wereld over gaan; je kunt het hooguit verbloemen. Hier zijn vijf architecturale fails voor je op een rij.
1. Toren van Pisa – Pisa, Italy
Dit wereldberoemde bouwwerk heeft eigenlijk geen introductie nodig en is bekend om zijn scheve houding. Dat die toren scheef zou staan, was natuurlijk nooit de bedoeling. De beroemde toren van Pisa is gebouwd op een slechte fundering in een zachte instabiele grond. Hierdoor is deze toren al vanaf het begin van de bouw in de 12e eeuw scheef gaan staan. Liefhebbers van middeleeuwse architectuur en geschiedenis kunnen trouwens gerust zijn: het is volgens experts onwaarschijnlijk dat deze toren in de nabije toekomst omvalt.
2. Millennium Dome – Londen, Engeland
Dit bouwwerk werd in Engeland eerst beschouwd als het symbool voor de 21e eeuw, maar dat veranderde snel. De Millennium Dome staat nu namelijk bekend om de epische miscalculaties. Met continu stijgende bouwkosten, vertragingen en een dak dat duidelijk niet opgewassen is tegen het Engelse klimaat, was dit project vanaf de start gedoemd te mislukken.
Deze peperdure aaneenschakeling van fouten en tegenslagen bleef niet onopgemerkt. Het project kwam dan ook spottend bekend te staan als De Witte Olifant en werd hét symbool voor verspilde materialen. De Millennium Dome dient sindsdien als waarschuwing voor alle grote architecturale initiatieven in de toekomst. De belangrijkste les? Meten is weten. Het is cruciaal om voldoende aandacht te besteden aan berekeningen, zorgvuldige planningen en de mogelijkheid in te springen op onvoorziene problemen.
3. Tacoma Narrows Bridge – Washington, Verenigde Staten
De beruchte Tacoma Narrows Bridge was ontworpen om het Amerikaanse Tacoma te verbinden met het naastgelegen Schiereiland Kitsap. De brug is geopend in juli 1940. Na vier maanden (!) stortte de brug in door het bezuinigen op de dragende constructie. Die vier maanden stond deze brug bekend als de op twee na langste hangbrug in de wereld.
Door de schommelende bewegingen van de brug tijdens harde wind, kreeg de brug de bijnaam Galloping Gertie. Niet alleen de gebruiker kon deze beweging duidelijk opmerken; ook de bouwvakkers konden dit tijdens de bouw al duidelijk voelen. Deze ramp is een schoolvoorbeeld van het belang van het prioriteren van stabiliteit en degelijkheid ten opzichte van het bezuinigen op kosten. Zeker voor projecten waarbij natuurlijke elementen een rol spelen.
4. China Central Television (CCTV) hoofdkantoor – Bejing, China
Het CCTV-hoofdkantoor is een gigantisch wolkenkrabbercomplex in Bejing. Vanwege het aparte ontwerp wordt het kantoor ook wel The Big Trousers genoemd. Dit bijzondere bouwwerk staat bekend als een zeer controversieel gebouw in de moderne architectuur.
Het gebouw is oorspronkelijk bedoeld om innovatie en vooruitgang te eren en te symboliseren. Helaas werd ook dit project al vanaf de bouw geplaagd door problemen. De unieke gevel is opgebouwd uit een constructie van panelen die vrijwel constant schoonmaak en onderhoud nodig heeft. Hierdoor kost het gebouw structureel geld.
Ook zorgen het grote formaat en de ongebruikelijke vorm van ‘twee poten’ ervoor dat er een enorme windtunnel ontstaat. Het omliggende gebied wordt door voetgangers dan ook als zeer onprettig ervaren. Het CCTV-hoofdkantoor leert ons vooral dat we een goede afweging moeten maken tussen esthetiek en praktische eigenschappen. We moeten oog hebben voor de impact die een gebouw van een dergelijk formaat heeft op de nabije omgeving.
5. Brooklyn Bridge Park – New York, Amerika
Niet alle architecturale missers zijn monumentale blunders. In 2010 werden de nieuwe speeltoestellen in het Brooklyn Bridge Park in New York voorpaginanieuws. De metalen klimrekken bleken in de zomer brandwonden te veroorzaken door de zon. Een kleuter raakte gewond door het gloeiendhete materiaal, waarna de toestellen werden weggehaald. Volgens de New York Post was het materiaal zó heet dat je er een ei op kon bakken.
Deze gebeurtenis bewijst dat het belangrijk is om goed over materialen na te denken, zeker als natuurlijke elementen een rol spelen. Soms hebben bepaalde keuzes onbedoelde gevolgen.
Leren van fouten
Waar architecturale fouten behoorlijk amusant kunnen zijn, zijn de meesten vooral voorbeelden van het belang van goed plannen, uitmeten, berekenen en budgetteren. Ook is het zaak goed te begrijpen hoe bepaalde materialen zich gedragen in combinatie met natuurlijke elementen en wat hiervan het gevolg is.
Door van deze blunders te leren, kunnen architecten en ingenieurs de grenzen van design blijven verleggen en de functionaliteit en het succes van de creaties van de toekomst waarborgen.